Bisfenol A beter bekend als BPA is een chemische stof die in veel plasticproducten verwerkt is. Hierbij moet je denken aan bouwmaterialen, elektronica, plastic flessen en ook speelgoed. Ook wordt BPA gebruikt in voedselverpakkingen zoals hardplastic flessen en blikjes. Daar bestaat de mogelijkheid dat er kleine stukjes bisfenol in ons voedsel terecht komt. Net als bij Teflon en PFAS is Teveel BPA binnenkrijgen niet gezond. Niet zo een lekker goedje dus dat bisfenol A… Wil je meer weten over de gezondheidseffecten, veiligheid en voedingsadvies? Lees dan vooral verder!
BPA uitleg, wat is het eigenlijk?
Bisfenol A, afgekort dus BPA is een chemische stof die geproduceerd wordt door de industrie. De stof wordt gebruikt om verschillende soorten (met name harde) kunststoffen te maken zoals; Polycarbonaat (PC) plastic en epoxyhars (coating). Ook moeten we niet vergeten het thermische papier van bijvoorbeeld de kassa bon te vermelden…
Zoals je kunt lezen zit de stof bisfenol A in hééél vééél producten hieronder een kleine opsomming;
- Bouwmaterialen: verf en coating van leidingen.
- Elektronica: Waterkokers, koffiezetters enzovoorts.
- Voedselverpakkingen: Harde petflessen en blikjes cola.
- Speelgoed: Met name speelgoed van hardplastic.
- Kassabonnen: Het thermische papier van de kassabon.
- Medische hulpmiddelen: Zwangerschapstesten en ovulatietesten.
- Sexspeeltjes: Vibrators, dildo’s en trileitjes.
Doordat BPA in zoveel producten om ons heen verwerkt wordt is het natuurlijk simpel dat dit in ons voedsel terecht komt. Ik wil niet eens zeggen kan komen omdat als jij met je boeren verstand gaat nadenken dit zelf ook kan bedenken 😉
Is BPA gevaarlijk? Wat zijn de gezondheidseffecten
Al lange tijd is er een discussie gaande over de mogelijke gezondheidsrisico’s van BPA. Te veel bisfenol binnen krijgen is namelijk schadelijk voor de lever, nieren en de vruchtbaarheid. Dit gebeurt bij blootstelling die boven de Europese gestelde norm ligt. Ook kan het je hormoonhuishouding aantasten, echter is hier meer onderzoek voor nodig om dit vast te stellen. Tevens wordt BPA in verband gelegd met obesitas, ADHD, diabetes en prostaatkanker, ook hier is een verband onzeker en niet vastgesteld.
Ook het ongeboren kindje krijgt te verduren met BPA. Zo kan het immuunsysteem beschadigd worden. Hierdoor hebben zij meer kans om voedselintoleranties te ontwikkelen en kunnen ze gevoeliger zijn voor infectieziekten.
Ongeboren en kleine kinderen zijn waarschijnlijk nog gevoeliger voor BPA dan volwassenen, dit komt doordat hun lichaam continu in ontwikkeling is. Ook via de moedermelk kunnen baby’s BPA binnen krijgen. Het is van belang dat de blootstelling voor zwangere, vrouwen die borstvoeding geven, pasgeborenen en jonge kinderen zo laag mogelijk is.
De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA)
In 2015 heeft de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) naar BPA gekeken en een risico-evaluatie gedaan. EFSA concludeerde destijds dat de blootstelling aan Bisfenol A lager is dan de hoeveelheid die kan leiden tot gezondheidsproblemen voor mensen van alle leeftijden.
In 2018 heeft het RIVM hetzelfde onderzoek gedaan, ook bij de Nederlandse gezondheidswaakhond werden geen verdere schrikbarend heden gevonden. Ook het RIVM vind de risico’s van Bisfenol A nihil. De blootstelling ligt ver onder het limiet, ook in de meest ongunstigste casussen.
Bisfenol A Veiligheid en regulering
Er is veel onderzoek gedaan naar Bisfenol A en de chemische stof wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Er is in Europa heel veel vastgelegd in de wet en regelgeving omtrent het gebruik van BPA in producten. Zo is het gebruik in verpakkingsmaterialen gereguleerd.
Maximale hoeveelheden bisfenol in producten wetgeving
Het gebruik van BPA in verpakkingsmateriaal voor de voedselindustrie is vastgelegd in Europese wetgeving. De EFSA heeft bepaald dat een mens per dag 0,004 milligram bisfenol A per kilogram lichaamsgewicht binnen mag krijgen. Voor een volwassen persoon van 75 kilo betekent dat 0,3 milligram .
Babyflesjes en drinkbekers
Het is sinds 2011 verboden om BPA te verwerken in babyflesjes. De keuze is gemaakt omdat baby’s en jonge kinderen gevoeliger zijn voor BPA. In 2018 komen daar verpakkingen van voedsel en drinkbekers bestemd voor baby’s en peuters bij.
Voedsel
Een belangrijke bron voor consumenten is voedsel dat in contact is gekomen met verpakkingsmaterialen die BPA bevatten. Deze omvatten voedsel en dranken verpakt in plastic zoals harde plastic flessen, plastic borden en bestek, vuurvaste plastic schalen en potten, en plastic beschermlagen in blikjes en karton. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat geen enkel product de belangrijkste bron van Bisfenol is, maar dat individuele producten hun kleine bijdrage leveren. Als je alle producten bij elkaar bekijkt, ligt de hoeveelheid die je als consument binnenkrijgt ver onder de huidige gezondheidsgrens.
Plastic en hun veiligheid
Er zijn verschillende soorten kunststof zoals PET (polyethyleentereftalaat), HDPE/LDPE (high/low density polyethyleen), PP (polypropyleen), PS (polystyreen) en PVC (polyvinylchloride). Je kunt niet zeggen dat het ene plastic veiliger is dan het andere. Er kunnen ook significante verschillen zijn binnen dezelfde hars (bijvoorbeeld PP).
Kunststoffen die bedoeld zijn voor contact met voedsel, moeten worden getest op hun beoogde gebruik. Dit geldt voor alle kunststoffen. Een waterfles moet dus passen bij koud water en een koffiemok om warme koffie te zetten. Ook met hergebruik.
BPA en voedingsadvies
We kunnen dus stellen dat volgens het EFSA en RIVM bisfenol A veilig is. Echter denk ik altijd waar rook is, is vuur. Je kunt er dus voor kiezen om BPA zo veel mogelijk uit je leven te bannen. Dit is echter nooit helemaal mogelijk gezien het zo diep geworteld in onze verpakkingsindustrie zit.
Blijf zelf nadenken, eet gezond (schijf van 5) dan loop je het minste risico’s.
Mocht je als vrouw twijfelen of je wel borstvoeding wil geven i.v.m. het BPA risico. TUURLIJK, borstvoeding is de beste voeding voor je pas geboren kindje en weegt niet op tegen de risico’s van het kleine beetje bisfenol dat jou kind kan krijgen via jouw moeder melk.
